Είδος:	Ιστορική
Έτος παραγωγής:	2018
Σκηνοθεσία:	Garth Davis
Σενάριο:	Helen Edmundson, Philippa Goslet
Ηθοποιοί:	Chiwetel Ejiofor, Joaquin Phoenix, Rooney Mara
Πρεμιέρα:	22-03-2018

Γράφει:
Βαθμολογία Cinefreaks:

Η ιστορία του Ιησού Χριστού και των μαθητών του μέσα από τα μάτια της μοναδικής γυναίκας ακόλουθού του, της Μαρίας Μαγδαληνής. Με τον Γιοακίν Φίνιξ στο ρόλο του Χριστού και την Ρούνεϊ Μάρα στον ομώνυμο, η ταινία φιλοδοξεί να πει την χιλιοειπωμένη ιστορία με έναν διαφορετικό τρόπο. Τα καταφέρνει; Αυτό είναι το μεγάλο ερώτημα.

Προορισμένη αρχικά να παιχτεί στα σινεμά μερικούς μήνες πριν, το νέο φιλμ του Γκαρθ Ντέιβις, υπήρξε μια από τις τελευταίες ταινίες που προέκυψαν από την Weinstein Company και περισσότερο εκμεταλλεύτηκε την όλη φασαρία με τον γνωστό παραγωγό παρά υπήρξε θύμα της καθώς η αναβολή της κυκλοφορίας της την ευνόησε με δεδομένο πως βγαίνει τελικά στις αίθουσες κοντά στο Πάσχα, σε μια περίοδο δηλαδή που η θεματολογία της είναι και πιο επίκαιρη.

Παραδοσιακά, οι ταινίες για τη ζωή του Χριστού ήταν είτε «ιερόσυλες» είτε «πιστές»: ο «Τελευταίος Πειρασμός» του Σκορτσέζε για παράδειγμα (που αισθητικά έχει πολλά κοινά με την «Μαρία Μαγδαληνή») και ο «Ιησούς από τη Ναζαρέτ» του Τζεφιρέλι είναι δυο εκ διαμέτρου αντίθετες δημιουργίες ως προς το περιεχόμενό τους και τη προσέγγισή τους αναφορικά με τον Χριστό. Εκ πρώτης όψεως, η «Μαρία Μαγδαληνή» μοιάζει να ανήκει στην πρώτη κατηγορία. Δεν είναι ακριβώς έτσι όμως.

Ο Ντέιβις επιχειρεί να προσεγγίσει τον Χριστό περισσότερο ως ένα πολιτικό πρόσωπο της εποχής του και την τάση των πιστών του ως ένα κοινωνικό φαινόμενο, ως ένα σύνολο ανθρώπων που με τα σημερινά δεδομένα θα μπορούσε πολύ πιο εύκολα να χαρακτηριστεί πολιτικό κίνημα παρά θρησκευτική ομαδοποίηση. Φυσικά, μιλάει για μια εποχή που το φαινόμενο της θρησκείας ήταν εξαιρετικά πιο διαδεδομένο και φυσικοποιημένο και άρα, οι διακρίσεις ανάμεσα στο θρησκευτικό και το πολιτικό κίνημα, στο περιβάλλον της ταινίας, είναι δυσδιάκριτες. Αντίστοιχα δυσδιάκριτη φυσικά είναι και η διαφοροποίηση ανάμεσα στην έννοια του «Μεσσία» και του «πολιτικού ηγέτη»: ο Χριστός του Φίνιξ είναι και τα δυο.

Και κάπου εδώ προκύπτει το μπέρδεμα. Διότι αφού ο Ντέιβις μας έχει «ψήσει» πως αυτό που θα δούμε είναι μια ιστορική προσέγγιση της ιστορίας του Χριστού και μάλιστα μέσα από τα μάτια του πιο αμφιλεγόμενου προσώπου που συνδέθηκε μαζί του, η ταινία «κλείνει το μάτι» στη μεταφυσική οπτική της εν λόγω ιστορίας: ο Χριστός παρουσιάζεται ταυτόχρονα ως κάποιος που μπορεί να κάνει θαύματα, να ανασταίνει νεκρούς και άλλα τέτοια μη-ρεαλιστικά, σε αντίθεση με το υπόλοιπο πνεύμα της ταινίας. Ατολμία του σκηνοθέτη να πάει ένα βήμα παρακάτω την «ρεαλιστική» αφήγηση; Μάλλον όχι. Είναι προφανές το φιλμ του Ντέιβις θέλει να επαναπροσδιορίσει την ίδια την έννοια της πίστης, κραυγάζει πως η θρησκευτική πίστη δεν είναι αντιθετική με μια κοινωνιολογική και πολιτική οπτική των πραγμάτων.

Ειδική μνεία αξίζει στον τρόπο που προσεγγίζεται η θέση της γυναίκας στην εποχή. Ούτε λίγο, ούτε πολύ η Μαρία Μαγδαληνή παρουσιάζεται ως μια αντάρτισσα, ως ένα σύμβολο γυναικείας απελευθέρωσης: η απόφασή της να γυρίσει την πλάτη στην οικογένειά της και τα όσα προορίζονται για εκείνη και να ακολουθήσει τον Χριστό, γοητευμένη τόσο από τον ίδιο σαν άντρα όσο και από το ελευθεριακό πνεύμα που διακρίνεται στα λόγια του, αποτελεί μια ξεκάθαρα φεμινιστική στάση, οριακά εξεγερσιακή για τα μέτρα και στα σταθμά της ανδροκρατούμενης κοινωνίας που βλέπουμε.

Η Ρούνεϊ Μάρα και ο Γιοακίν Φίνιξ συγκροτούν ένα αξιοθαύμαστο ερμηνευτικό ντουέτο τόσο σε επίπεδο χημείας μεταξύ τους όσο και σεναριακά: οι χαρακτήρες τους είναι καλοδουλεμένοι αλλά «δένουν» και πανέμορφα μεταξύ τους λες και βλέπεις δυο αληθινούς που ελκύονται ο ένας από τον άλλο. Τα βλέμματα τους, η κινησιολογία τους, ο τρόπος που ερμηνεύεται η μεταξύ τους σχέση αποτελεί σεμιναριακού επιπέδου χειρισμό χαρακτήρων. Ο εξόφθαλμος ερωτισμός δε υποβόσκει μεταξύ τους καθ’ όλη τη διάρκεια της ταινίας σε κάνει διαρκώς να αναρωτιέσαι αν τελικά θα εκφραστεί ή όχι.

Πατώντας σε δυο βάρκες αλλά από άποψη και όχι για λόγους ίσων αποστάσεων. σκεπτικιστικό ως προς την έννοια της θρησκείας αλλά όχι «άπιστο», το «Μαρία Μαγδαληνή» είναι προορισμένο να συγκινήσει, να προβληματίσει αλλά και να συζητιέται και είναι σίγουρα μια από τις καλύτερες ταινίες που βγήκαν στις ελληνικές αίθουσες αυτούς τους πρώτους μήνες του 2018.