Είδος:	Δράμα
Έτος παραγωγής:	2018
Διάρκεια:	174
Χώρα:	Γερμανία
Σκηνοθεσία:	Philip Gröning
Σενάριο:	Philip Gröning, Sabine Timoteo
Ηθοποιοί:	Josef Mattes, Julia Zange, Urs Jucker

Γράφει:
Βαθμολογία Cinefreaks:

Καλοκαίρι κάπου στη Γερμανία. Σε ένα απομονωμένο μέρος της επαρχίας, σε ένα χωράφι δίπλα από ένα βενζινάδικο, τα 17χρονα δίδυμα αδέρφια Ρόμπερτ και Έλενα χαλαρώνουν και διαβάζουν φιλοσοφία προκειμένου να προετοιμαστεί η τελευταία για τις εξετάσεις της. Ο Ρόμπερτ γουστάρει πολύ να διαβάζει φιλοσοφία και να μιλά για αυτή, περίπου τόσο όσο του αρέσει να πίνει μπύρες. Η Έλενα δίνει πολύ μεγάλη σημασία στον αδερφό της. Ζηλεύει την κοπέλα του και τον ρωτάει νευριασμένη αν έχουν κάνει ποτέ σεξ, κάτι που εκείνος δεν απαντάει. Ανάμεσά στα δυο αδέρφια είναι ξεκάθαρο πως υπάρχει μια ασυνήθιστη σχέση. Τελικά, οι δυο τους βάζουν ένα στοίχημα: στις 48 ώρες που απομένουν μέχρι τις εξετάσεις αποφοίτησής της, η Έλενα θα κάνει σεξ με κάποιον. Αν χάσει, ο αδερφός της θα πάρει το αμάξι της. Αν κερδίσει, θα είναι αναγκασμένη να κάνει ότι της πει. Όσο οι ώρες περνούν και πλησιάζει η ώρα της αποφοίτησης της Έλενας, το παιχνίδι τους παίρνει πολύ άγριες διαστάσεις…

Από τα πιο βαριά χαρτιά της Γερμανίας στο διαγωνιστικό τμήμα της Berlinale, αυτή εδώ η ασυνήθιστη ταινία αποτελεί μια μεγάλη σπουδή πάνω στο ζήτημα του χρόνου. «Ο χρόνος δεν υπάρχει, είναι μια ψευδαίσθηση. Το παρόν είναι οι αναμνήσεις μας, οι οποίες όμως έχουν περάσει και άρα δεν υπάρχουν πια. Το μέλλον δεν έχει έρθει ακόμα. Δεν υπάρχει και ας το ονειρευόμαστε. Άρα ολόκληρος ο χρόνος είναι μια ψευδαίσθηση», θα πει σε κάποια στιγμή (στο περίπου…) ο Ρόμπερτ, ο οποίος νιώθει πανέξυπνος και είναι υπερόπτης όπως κάθε έφηβος που διαβάζει Μπρεντάντο και Χάιντεγκερ μόλις στα 17 του – και είναι σίγουρος ότι τους καταλαβαίνει κι’ όλας…

Αυτό το ζήτημα, το ζήτημα του χρόνου, ταλαιπωρεί τα δυο παιδιά αλλά ταυτόχρονα τους δίνει ελπίδα. Τα ταλαιπωρεί διότι βρίσκονται σε αυτό το κρίσιμο καλοκαίρι που η ενηλικίωση πλησιάζει απειλητικά, έρχεται σαν σίφουνας να τους κλέψει την αθωότητα και την ξεγνοιασιά. Τους δίνει ελπίδα ακριβώς επειδή ο χρόνος δεν υπάρχει και όλες οι ανησυχίες τους για αυτά που θα χάσουν εξαιτίας του είναι ζήτημα μόνο δικό τους και όχι αντικειμενικό. Αυτή η αντίφαση στη ψυχολογία τους, τους αφαιρεί οποιαδήποτε ισορροπία από τον χαρακτήρα τους. Άλλοτε νιώθεις ότι βλέπεις δυο παιδιά πολύ ανώριμα για την ηλικία τους. Άλλοτε δυο παιδιά πολύ πιο ώριμα από όσο θα έπρεπε να είναι. Σε κάθε περίπτωση είναι δυο παιδιά ανισόρροπα και ως εκ τούτου επικίνδυνα. Η σεξουαλική ένταση που υποβόσκει από το πρώτο λεπτό της ταινίας ανάμεσά τους και που δίνει διαρκώς τον τόνο στα τεκταινόμενα, αναβαθμίζει το παράδοξο σκηνικό πάνω στο οποίο δρουν.

Το «Badlands» του Τέρενς Μάλικ αιωρείται σε τρομακτικό βαθμό στην ατμόσφαιρα και κάνει μπαμ πως ο Φίλιπ Γκρόνινγκ, ο σκηνοθέτης της ταινίας, έχει επηρεαστεί απίστευτα από αυτό. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει πως έχει δημιουργήσει μια αντιγραφή, κάθε άλλο. Η ταινία του έχει ένα δικό της στιλ, έναν αυτόνομο χαρακτήρα. Οι φιλοσοφικές προεκτάσεις του έργου είναι η βασική απόδειξη πως εδώ, ο Γκρόνινγκ έχει πολλά πράγματα για τα οποία θέλει να μιλήσει. Οριακά, ο σκηνοθέτης ζηλεύει τα δυο παιδιά, θα ήθελε να γυρίσει πίσω το χρόνο και να ζήσει εκ νέου αυτά τα χρόνια που ζουν τώρα. Όμως πως να γυρίσει πίσω τον χρόνο; Αφού είναι ψευδαίσθηση. Τα κληροδοτεί λοιπόν με μια αποστολή: να εκδικηθούν την ενηλικίωση που απειλεί τους ανθρώπους στα 17 τους. Και εκείνα, γνωρίζοντας πως απέναντι τους έχουν αυτό το επικίνδυνο και βίαιο τέρας (την ενηλικίωση), το αντιμετωπίζουν με γνώμονα τη δική τους βία, τις δικές τους επικίνδυνες δυνατότητες. Ο θεατής ίσως σοκαριστεί. Αλλά οι δυο χαρακτήρες μάλλον θα λυτρωθούν και απελευθερωμένοι από το βάρος των απειλών της ενηλικίωσης, θα μεταβούν στη νέα περίοδο της ζωής τους σχετικά απαλλαγμένοι από το άγχος, θα διαχειριστούν πιο εύκολα αυτή την ψευδαίσθηση που λέγεται χρόνος. Ή τουλάχιστον, έτσι νομίζουν.

Η καλύτερη ταινία της Berlinale; Αν το φανατισμένο γερμανικό κοινό που γέμισε την αίθουσα κατά την πρώτη προβολή της ταινίας, έδινε σημασία στο τι πιστεύουμε μάλλον θα απογοητευόταν από την απάντηση: όχι, δεν είναι η καλύτερη ταινία της Berlinale. Και -τι ειρωνεία- είναι ο χρόνος και η διαχείρισή του το μεγάλο της μειονέκτημα: ο θεατής είναι δεδομένο πως θα κουραστεί, θα βλαστημήσει τη σαδιστική στασιμότητα σε επίπεδο σεναριακής εξέλιξης. Και αν το συνολικό αποτέλεσμα του φανεί ενδιαφέρον, αυτή η άνιση κατανομή των πεπραγμένων μέσα στις (υπερβολικά πολλές) τρεις ώρες διάρκειας της ταινίας, θα τον αποτρέψει από το να την χαρακτηρίσει αριστούργημα. Σίγουρα πάντως, μια ταινία που θα συζητιέται για χρόνια. Θέλει… χρόνο για να «κάτσει» μέσα σου, για να την ζυγίσεις. Ωστόσο η στιγμή που θα θελήσεις να την ξαναδείς, γνωρίζοντας πλέον το χρονικό καψόνι που θα σου κάνει σε επίπεδο αφήγησης, είναι σίγουρο πως θα έρθει…