Το ακόλουθο άρθρο δεν είναι εύκολο. Ούτε να το γράψεις, ούτε να το μεταφράσεις, ούτε και να το ανεχτείς.

Όταν ο Ashraf Mashharawi, σκηνοθέτης ντοκυμανταίρ από την Λωρίδα της Γάζας, έμαθε ότι θα παραλάβει το βραβείο “Katrin Cartlidge”, αποφάσισε να μεταβεί στο κινηματογραφικό φεστιβάλ του Σαράγιεβο για να το παραλάβει ο ίδιος. Τώρα, με την καινούρια επιχείρηση βομβαρδισμών, δεν γνωρίζει αν θα ξαναδεί την οικογένειά του.  Ο συντάκτης της ‘Guardian’, Simon McBurney μεταδίδει καθ’ οδόν προς την συνάντησή του με τον κινηματογραφιστή:

“Υπήρχε κάποιος που κρατούσε τα δίδυμά του,” λέει ο Ashraf Mashharawi. “Όλη η οικογένειά του δίπλα του. Κρύβονταν στο υπόγειό τους. Αλλά με ένα απευθείας χτύπημα το σπίτι τους κατέρρευσε. Μας πήρε δύο μέρες για να τους βρούμε. Όταν τα καταφέραμε, βοήθησα στο να μετακινήσουμε μπάζα από γύρω τους. Κρατούσε τις κόρες του, μία σε κάθε πλευρό. Δεν φαίνονταν τραυματισμένες, οπότε πρέπει να πέθαναν αργά. Συγχωρέστε μου την ωμότητα, αλλά αυτή είναι η καθημερινότητά μας.”

Είναι η τελευταία μέρα του 20στου Κινηματογραφικού Φεστιβάλ, του Σαράγιεβο, ένα γεγονός που ξεκίνησε για να ελαφρύνει την ατμόσφαιρα του αισχρού πολέμου του 1994 στην περιοχή. Και τα πράγματα φαίνεται να πηγαίνουν καλύτερα, με τον πόλεμο να είναι πλέον μακριά.

Ο Mashharawi, 33 ετών, είναι κινηματογραφιστής από την Γάζα, ο οποίος κατέγραψε τον πόλεμο του 2008. Έχει κάνει επίσης και ταινίες για την συνθήκες των σκλάβων στην Υεμένη και για την ιστορία του Λιβάνου.

Όταν ενημερώθηκε ότι θα παραλάβει το τιμητικό αυτό βραβείο στο φεστιβάλ του Σαράγιεβο, σκόπευε να πάει να το παραλάβει κατ’ ιδίαν, κυρίως δε επειδή ο Abdel Salam Shehadeh, συνάδελφός του σκηνοθέτης με τον οποίο θα μοιραζόταν το βραβείο, δεν θα μπορούσε να μεταβεί λόγω των βομβαρδισμών. Ο Mashharawi κατάφερε να φτάσει στο Κάιρο, και αεροπορικώς μέσω Κωνσταντινούπολης, έφτασε στο Σαράγιεβο. Την προηγούμενη Πέμπτη παρέλαβε το βραβείο του μπροστά σε κοινό 3000.

“Ήταν πολύ δύσκολο να αφήσω την οικογένειά μου, αλλά η γυναίκα μου μου είπε:’Πήγαινε, πήγαινε πήγαινε. Για όλους μας.’ Είναι καθήκον μου να έρθω εδώ και να φέρω τις φωνές των θυμάτων. Θα σε κυνηγάνε”, είπε γελώντας.

Το βραβείο έχει και χρηματικό έπαθλο αξίας $10,000.

Αφού παρέλαβε το βραβείο του, διάβασε το γράμμα του Shehadeh, απόσπασμα του οποίου ακολουθεί:

Χαιρετισμοί από εδώ. Εδώ είναι η Λωρίδα της Γάζας, και σας καλωσορίζουμε στην απέραντη θάλασσά μας. Μία θάλασσα από ιστορίες, μύθους, μετακινήσεις, ταξίδια. Είμαστε ευγνώμονες για την αφοσίωσή σας και την πλημμύρα της ανθρωπιάς σας, για μία αναπόφευκτη δικαιοσύνη που έρχεται… Σας καλωσορίζουμε στις αυλές μας, εκεί όπου ο ήλιος τραγουδάει νανουρίσματα στην ανατολή του, γεμάτος χρώματα, ρίχνοντας μεταλλικές ακτίνες στην δύση του, στην αιώνια, παθιασμένη θάλασσά μας. Σας καλωσορίζουμε στα αρχαία και συνεχώς ανανεωμένα ελαιόδεντρά μας. Σας καλωσορίζουμε από τους λόφους του Μεντάρ στον νότο, μέχρι το βορειότερο σημείο μας, την Γαλιλαία μας.  Η βιβλιοθήκη μας, η συνείδησή μας, η κληρονομία μας και η θύμησή μας, είναι εμποτισμένη με χρώματα… με φως, χαρά και καλούς οιωνούς.

Πυροβολούν τα σπίτια μας, κάθε σπίτι μία Χιροσίμα. Ψυχές μας εγκαταλείπουν, όνειρα αναχωρούν και έτσι κάνουν και οι αναμνήσεις. Μέσα σε στιγμές γινόμαστε μετρήσιμο νούμερο σε μία τηλεόραση. Πρίν από μερικές στιγμές ήμασταν ψυχές.

“Αυτό θέλουμε. Να μοιραστούμε με εσάς πως είναι τα πράγματα.” συνεχίζει ο Mashharawi. “Όλοι νομίζουν ότι όλοι θέλουμε να φύγουμε για πάντα από εκεί. Αλλά δεν θα φύγουμε. Είναι ένα τόσο όμορφο μέρος.”

Την επόμενη μέρα κάθεται σε έναν ανοιχτό χώρο και απολαμβάνει τον ήλιο. Ένα τηλεφώνημα τον ειδοποιεί ότι οι βομβαρδισμοί ξεκίνησαν και πάλι. Και δεν μπορεί να επιστρέψει στο άμεσο μέλλον. Του προτείνουν να μείνει στην Βοσνία, αλλά η βίζα του λήγει την επόμενη ημέρα. Του προτείνουν να ειδοποιήσουν τον πρέσβη, και μέσω υπουργών να τον βοηθήσουν.

Η απάντησή του αφοπλιστική: “Ό,τι πρόβλημα δημιουργήσω, θα γίνει ακόμα μεγαλύτερο για τον επόμενο Παλαιστίνιο. Μην ανησυχείτε. Αν μπορείτε να με πάτε μέχρι την Ιορδανία ή την Βυρητό, θα περιμένω εκεί μέχρι να μπορέσω να πάω. Και όλα θα είναι καλά. Και θα κάνουμε ταινίες. Και σε 20 χρόνια, θα είμαστε όλοι μαζί και θα τα λέμε στο φεστιβάλ στη Γάζα.”