Φανταστείτε μία από τις επερχόμενες κινηματογραφικέ σεζόν, χωρίς ταινία της Marvel ή της DC. Δεν μπορείτε. Είτε σας αρέσουν είτε όχι, πλέον οι ταινίες με ήρωες από comic είναι γεγονός, και είναι τόσα βαθιά ριζωμένες στο mainstream, που θα ήταν δύσκολο να φανταστούμε τη ζωή μας χωρίς αυτές.

Άλλες είναι καλές, άλλες πάλι όχι. Στο παρελθόν, στο πολύ μακρινό παρελθόν, η άποψη ήταν συγκεκριμένη. Μέχρι τι στιγμή που ο Tim Burton πήρε τα ηνία του σκοτεινού ιππότη, και χωρίς να το καταλάβει, έκανε μία αρχή που συνεχίζεται ακόμα και σήμερα, τιμάται και αντιγράφεται, γιατί απλά τα πράγματα, οι δύο ταινίες του Burton, ήταν ακριβώς αυτό που θέλαμε.

Πως όμως έγινε αυτό; Ακολουθούν οι λόγοι για τους οποίου πρέπει να ευχαριστήσουμε τον Tim Burton.

Πανοπλία vs. Κολάν

Κατασκευασμένο από τον Βρετανό Bob Ringwood, το κοστούμι του Batman, έβαλε ένα τέλος στα πενήντα χρόνια των κολάν και των εφαρμοστών ολόσωμων στολών. Εμπλουτισμένο με το θωρακικό αλεξίσφαιρο και τις θανατερές περιχειρίδες και τις ετοιμοπόλεμες μπότες, το κοστούμι έγινε ο καμβάς για να σχεδιαστούν και να εμπνευστούν όλα τα επόμενα. Αρκεί να δούμε τη στολή του Captain America, τη μαύρη εμφάνιση του Wolverine, η ακόμα και την πρόσφατη στολή του “Man of steel”, για να καταλάβουμε την επιρροή.

Αποκαλείται “Σύμπαν” για καλούς λόγους

Η εφιαλτικά όμορφη Gotham City του Burton, χάρισε στον καλλιτεχνικό διευθυντή Anton Furst ένα οσκαρ, και ανέβασε τον πήχη για όλους τους ακόλουθους. Ενώ οι προηγούμενες ταινίες, βλ. Superman, τοποθετούνταν σε ρεαλιστικά σκηνικά, ο Burton δημιούργησε ένα ολόκληρο σύμπαν από την αρχή. Συνδυάζοντας την αρχιτεκτονική της Gotham με νουάρ αισθητική, η επιρροή αυτής της δημιουργίας φαίνεται στα “Blade”, “Hellboy” και “Watchmen.”

Why So Serious?

Και δεν χρησιμοποιώ το quote του Ledger τυχαία. Γιατί με τον Tim Burton το ύφος του ήρωα άλλαξε για πάντα. Παρουσιάστηκε σαν ψυχολογικά προβληματισμένος, και μόνος από επιλογή, μελαγχολικός, και με στυλ που θα μπορούσες να τον κατατάξεις και στους αντιήρωες. Θα μπορούσε να γίνει και τόσο τρομακτικός όσο ο ίδιος ο Joker. Που το είδαμε μεταγενέστερα; “The Punisher,” “Ghost Rider: Spirit of Vengeance” αλλά και σε ολόκληρη την τριλογία του Christopher Nolan.

Η θεωρία του Συγγραφέα

Η συγκεκριμένη θεωρία λέγεται “The Auteur Theory”, και εξηγεί το εξής. Είναι η θεωρία που θέλει τον σκηνοθέτη να επηρεάζει τόσο πολύ με την αισθητική του και το όραμά του την ταινία, που πλέον θεωρείτε και ο συγγραφέας και γενικά ο δημιουργός της. Νομίζω ότι εξηγήθηκε από μόνο του. Τα δύο πρώτα Batman, πέρα από σχεδόν υποχρηματοδοτούμενες, έγιναν εισπρακτικές επιτυχίες, με τον Burton να εκτοξεύεται στην παγκόσμια σκηνή σαν οραματιστής, με χαρακτηριστική αισθητική. Η θεωρία πλέον έχει και άλλες εφαρμογές. Νόναλ, Ράιμι και Ντελ Τόρο.

Το πρόσωπο πίσω από τη Μάσκα

Παρόλο το πόσο αμφιλεγόμενη επιλογή ήταν, ο Burton και ο παραγωγός Jon Peters, επέμεναν να παίξει τον ρόλο ο κωμικός Michael Keaton, με την δικαιολογία ότι είχε τα χαρακτηριστικά που χρειάζονταν για την σκοτεινή πλευρά του Wayne, με την επιτυχία της ταινίας να δικαιολογεί την επιλογή. Έτσι άνοιξε ο δρόμος για την αντισυμβατικότητα στην επιλογή των χαρακτήρων. Π.χ. Tobey Maguire, Robert Downey Jr. και Mark Ruffalo.

Ο Κακός που αγαπάμε να μισούμε

Πίσω από κάθε μεγάλο ήρωα, πρέπει να υπάρχει και ένας μεγάλος ανταγωνιστής. Πράγμα το οποίο αποδεικνύει ότι η επιλογή του Jack Nikolson, ήταν η επιλογή που άλλαξε τα δεδομένα. Με δύο οσκαρ στο τσεπάκι, άλλαξε το κλίμα, και πλέον έδωσε το έναυσμα και σε άλλους “μεγάλους” ηθοποιούς να δεχτούν τέτοιους ρόλους. Ian McKellen, Jeff Bridges και Willem Dafoe. Και ας μην ξεχάσουμε και το όσκαρ στον Heath Ledger για τον ίδιο ακριβώς ρόλο.

Σφυρηλάτησε το έμβλημα του ήρωα 

Το σήμα που βλέπετε παρακάτω είναι το έμβλημα του ήρωα. Και όχι μόνο αυτό. Αυτή ήταν και η αφίσα της ταινίας. Πράγμα που υποδηλώνει ότι χρειάζεσαι κάτι πολύ συγκεκριμένο για να προσδιορίσεις το αντικείμενό σου. Σήμερα έχει ακολουθηθεί σαν πρακτική. Η ασπίδα του Captain America, το μεταλλικό 4 των Fantastic Four, o ιστός του Spiderman.

Σεβασμός στο Υλικό

Πριν τον  “Batman,” οι ταινίες εμπνέονταν από τα κόμικ, συχνά σε απογοήτευση των fans. Ο Burton όμως πήρε υλικό απευθείας από τα βιβλία. Συγκεκριμένα από τα “The Dark Knight Returns” του Frank Miller, και το “Batman: The Killing Joke”, του Alan Moore. Η πίστη στο πρωτεύων υλικό είναι πλέον μία πρακτική την οποία ακολουθούν πιστά και άλλοι κινηματογραφιστές όπως οι Zack Snyder, Matthew Vaughn και Bryan Singer.

Ελπίζω όλα τα παραπάνω να σε έκαναν να αγαπήσετε κι άλλο τον μέγα Tim Burton. Γιατί κακά τα ψέματα. Τα δύο πρώτα Batman, ήταν και τα καλύτερα.