Η πένα του μας ταξίδεψε σε κόσμους φανταστικούς, μαγικούς, σε χωριά της Κολομβίας και του Μεξικού, βιώσαμε μαζί του 100 χρόνια μοναξιάς και γνωρίσαμε άλλα εκατό ονόματα και καταστάσεις μιας χώρας γεμάτης αντιθέσεις, διανθισμένης με φανταστικά στοιχεία. Αναρωτηθήκαμε για τον έρωτα και τα δαιμόνια του, για τον έρωτα στα χρόνια της χολέρας, απορήσαμε γιατί ο Συνταγματάρχης δεν έχει κανέναν να του γράψει και γενικά ονειρευτήκαμε…

Αν και ιδιαίτερα συγκινημένη από την απώλεια του μαγικού «ρεαλιστή» παραμυθά της Λατινικής Αμερικής, σ’ αυτό το κείμενο δε θα γίνει μία ακόμα ανάλυση των βιβλίων του Μάρκες και της πολύτιμης προσφοράς του στον κόσμο της λογοτεχνίας, με αφορμή τον θάνατό του. Θα ακολουθήσει μια προσπάθεια προσέγγισης μιας-όχι και τόσο- γνωστής πλευράς του, αυτής της ενασχόλησής του με τον κινηματογράφο.

Πολλοί από εμάς δεν γνωρίζαμε ίσως πως ο Γκάμπο, (όπως τον αποκαλούσαν χαϊδευτικά οι δικοί του), την δεκαετία του ΄50, είχε σπουδάσει σκηνοθεσία στην Πειραματική Σχολή Κινηματογράφου, στη Ρώμη. Ο κινηματογράφος ήταν μία από τις μεγάλες του αγάπες και όπως είχε πει χαριτολογώντας σε μία συνέντευξή του στην Paris Review, « η σχέση μου με το σινεμά είναι όπως αυτή ενός ζευγαριού, που μαζί δεν κάνει και χώρια δεν μπορεί».

Τη δεκαετία του ΄60, μετακομίζει στο Μεξικό λόγω των πολιτικών αναταραχών στην Κολομβία και γράφει σενάρια για ταινίες. Επίσης, εργάζεται σαν δημοσιογράφος και αναλαμβάνει και κριτικές ταινιών, κάτι που κάνει με ιδιαίτερη ευχαρίστηση, εφ’ όσον λατρεύει κάθε τι σχετικό με τον κινηματογράφο. Για τον Γκάμπο, ο κινηματογράφος υποθετικά, ήταν ένα μέσο με απεριόριστες δυνατότητες, μέσω του οποίου όλα ήταν πιθανά. Όμως, δυστυχώς, η βιομηχανία του σινεμά, δεν άφηνε πολλά περιθώρια για να εκφραστεί κανείς όπως θα ήθελε. Ίσως και για αυτό το λόγο, ποτέ δεν αφιερώθηκε μόνο στο σινεμά, επειδή ένιωθε πως περιοριζόταν, ενώ αυτό στη λογοτεχνία δε συνέβαινε.

Δυστυχώς, πολλές από τις κριτικές ταινιών που είχε γράψει, δεν έχουν εκδοθεί ακόμα και τώρα.

Στον κινηματογράφο έχει μεταφερθεί από το Ηollywood, μόνο μία από τις νουβέλες του και αυτή όχι με ιδιαίτερη επιτυχία. Το «έρωτας στα χρόνια της χολέρας», με τον Javier Bardem, πήρε κακές κριτικές και άσχημα σχόλια. Χαρακτηριστικά, η Guardian, έγραψε ένα αρκετά κακεντρεχές σχόλιο!Έγραψε, λοιπόν:Αυτή η ταινία θα ήταν καλό να μπει σε καραντίνα!

 Aυτό ίσως συνέβη γιατί δυστυχώς το Hollywood πάσχει από έλλειψη φαντασίας και ποτέ δεν κατάφερε να κατανοήσει τον μαγικό ρεαλισμό που διέπει τα βιβλία του και να τον αποδώσει στην μεγάλη οθόνη. Για τον Μάρκες, η αφορμή για πολλά βιβλία του ήταν εικόνες από καθετί γύρω του, δεν ήταν μόνο ιδέες. Αλλά ήταν κυρίως εικόνες προσαρμοσμένες στη μαγεία που διακατέχει τη χώρα του και στο φανταστικό που στοιχειώνει πολλές πλευρές της Κολομβίας, χωρίς την απόλυτη υπερβολή.  Αντιθέτως, σκηνές που θα μπορούσαν να εμπεριέχουν το φανταστικό, δείχνοντας πχ. Τον Αουρελιάνο να πετάει πάνω από λιβάδια, σε πολύχρωμους ουρανούς, το Hollywood, όντας υπέρμαχος της υπερβολής, δε θα έμενε μόνο στην εικόνα,αλλά θα χρησιμοποιούσε και ένα πομπώδες και άκομψο soundtrack, χαλώντας τη μαγεία του σκηνικού.

Το πρώτο σενάριό του που έγινε ταινία, στηρίχθηκε στο βιβλίο του «Η απίστευτη και θλιβερή ιστορία της αθώας Ερέντιρας και της σατανικής γιαγιάς της» , και γυρίστηκε το 1983, στην ισπανική γλώσσα.  Ακολουθεί η μεταφορά στη μεγάλη οθόνη του βιβλίου του «Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος θανάτου»,( που το εμπνεύστηκε από την πραγματική ιστορία ενός εγκλήματος), το 1987, από τον Ιταλό σκηνοθέτη Francesco Rosi. Οι 2 αυτές ταινίες δεν πήραν ιδιαίτερα ευνοϊκές κριτικές, όμως το 1999, το « No one writes to the colonel”, από τον Arturo Ripstein, βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες, παίρνει διθυραμβικές κριτικές, καθώς και η μεταφορά του βιβλίου του στον κινηματογράφο «Περί έρωτος και άλλων δαιμονίων»,  από την Κοσταρικανή σκηνοθέτιδα Hilda Hidalgo, το 2010.

Ένα άλλο πολύ ενδιαφέρον στοιχείο για την ενασχόληση του Γκάμπο με το σινεμά, είναι ότι έγραφε σενάρια για τις μεξικάνικες σαπουνόπερες. Ο άνθρωπος αυτός, παρότι γαλουχημένος με τον Cervantes, τον Borges και άλλους αξιόλογους λογοτέχνες, ποτέ δεν περιφρόνησε αλλά ούτε και κορόιδεψε αυτή την πλευρά της μεξικάνικης κουλτούρας. Αντιθέτως, πίστευε πως η ανάγκη του κόσμου να δει κάποιες όψεις της ζωής του να αποτυπώνονται στην οθόνη με αφηγηματικό χαρακτήρα, δεν έδειχνε χαμηλό επίπεδο,αλλά ανάγκη για επαφή. Ανάγκη του λαού να βιώσει με αφηγηματικό τρόπο το δράμα, τον έρωτα, τη ζωή, το θάνατο, το μελόδραμα.

Ο Μάρκες ήταν η επιτομή της φαντασίας, της ζωής, της μαγείας, του ανθρωπισμού,της επαναστατικότητας του ανθρώπου( με την αρχή της κουβανέζικης επανάστασης, το 1959, που χαιρετίστηκε θερμά από τη λατινοαμερικάνικη διανόηση, έφυγε για να εργαστεί στην Αβάνα και επέστρεψε ξανά στην Κολομβία το 1961, όπου δημοσίευσε το μυθιστόρημά του «Ο Συνταγματάρχης δεν έχει κανέναν να του γράψει»). Στήριξε τον κινηματογράφο όπως μπορούσε, και ειδικά τον ανεξάρτητο κινηματογράφο. Το 1980, χρηματοδότησε μία σχολή διεθνούς κινηματογράφου κοντά στην Αβάνα, με τη στήριξη του Φιντέλ Κάστρο.

Μαζί με τον θάνατό του, λοιπόν, δυστυχώς πεθαίνει και η φαντασία στο σινεμά και η μαγεία. Είναι στο χέρι των ανεξάρτητων παραγωγών τώρα, να πάρουν αφορμή από τη μαγεία και τη φαντασία των κειμένων του και να τα μεταφέρουν επάξια στην οθόνη!!!