Alfred Hitchcock: μια κινηματογραφική ιδιοφυία

Αφιερώματα, Πρόσωπα | 5-4-2014 |
Γεννημένος στις 13 Αυγούστου του 1899 στο Leytonstone της Αγγλίας, ο Alfred Joseph Hitchcock όπως είναι το πλήρες όνομα του, είναι ένας από τους πιο μεγάλους κινηματογραφιστές στην ιστορία του σινεμά.
O Hitchcock, που σαν παιδί ήταν ντροπαλός και σχεδόν ακοινώνητος, κάτι στο οποίο βοήθησε και η παχυσαρκία του, ξεκίνησε την καριέρα του με βουβές ταινίες. Μετά από συμμετοχές σε σεναριακό και βοηθητικό ρόλο σε ταινίες άλλων, στάθηκε άτυχος στην πρώτη του ταινία το Number 13 (1922), καθώς τα γυρίσματα σταμάτησαν για οικονομικούς λόγους, ενώ και οι λίγες σκηνές που είχαν γυριστεί έχουν χαθεί. Η πρώτη επιτυχία ήρθε για τον Hitchcock το 1927 όταν η βουβή ταινία του The Lodger: A Story of the London Fog, έγινε μεγάλη επιτυχία στη μεσοπολεμική Μεγάλη Βρετανία. Θέμα της ο Τζακ ο αντεροβγάλτης.
Το 1926 ο Hitchcock παντρεύτηκε την βοηθό σκηνοθέτη του Alma Reville και απέκτησε μία κόρη. Η γυναίκα του συμμετείχε στην δημιουργία πολλών από τις ταινίες του, όμως έμεινε πάντα μακριά από την δημοσιότητα. Το 1929 o Hitchcock θα κάνει την πρώτη του ταινία με ήχο, το Blackmail. Σε αυτή την ταινία θα γίνει και ένα από τα μεγαλύτερα cameos του σκηνοθέτη στις ταινίες του, όταν εμφανίζεται σε ένα βαγόνι του Λονδρέζικου μετρό.
Το Blackmail, είναι ταινία σταθμός καθώς θεωρείται η πρώτη Βρετανική ταινία που έχει ήχο σε όλο της το μήκος, ενώ η απόφαση αυτή να είναι ομιλούσα πάρθηκε ενώ η ταινία ήταν ήδη σε διαδικασία παραγωγής, έτσι υπάρχουν δύο εκδόσεις της, μία βουβή και μία με ήχο. Δείτε το Blackmail μαζί με άλλη μία ταινία του Hitchcock από το 1927, το Easy Virtue, εδώ.
To 1934 o Hitchcock θα αλλάξει εταιρία παραγωγής παραμένοντας πάντα στην Βρετανία, και θα γυρίσει τα The Man Who Knew Too Much (1934) και The 39 Steps (1935). Και τα δύο θα γνωρίσουν μεγάλη επιτυχία, με το δεύτερο να θεωρείται η καλύτερη ταινία της καριέρας του πριν φύγει για το Hollywood. To 1938 o Hitchcock θα γνωρίσει και νέα μεγάλη επιτυχία με το The Lady Vanishes. Η φήμη του σκηνοθέτη έξω από το νησί είναι πλέον τεράστια και τα περιοδικά στην Αμερική τον αποκαλούν τον καλύτερο Βρετανό σκηνοθέτη. Έτσι το 1939 έρχεται μία πρόταση από τον David O. Selznick, και ο Hitchcock μαζί με την οικογένειά του μετακομίζουν στις ΗΠΑ.
Σκηνή από το Rebecca
Το 1940 ο Hitchcock κάνει την πρώτη του Αμερικάνικη ταινία. Δεν είναι άλλη από το Rebecca. Πρόκειται για μεταφορά του ομώνυμου μυθιστορήματος της Daphne du Maurier , που οριοθέτησε τη συνάντηση της σκοτεινής και ατμοσφαιρικής σκηνοθεσίας του με το χολυγουντιανό μηχανισμό. Το Rebecca προτάθηκε για 11 όσκαρ, κατέκτησε όμως μόνο τα δύο. Ήταν όμως η μοναδική ταινία του Alfred Hitchcock που βραβεύτηκε ως καλύτερη ταινία, ενώ μάλιστα καθυστέρησε να βγει στις αίθουσες ώστε να μην συμπέσει στα βραβεία με το Gone with the wind.
Αν και ο Hitchcock είχε κάποια παράπονα με τον πρώτο παραγωγό του που τον έφερε στο Hollywood, σιγά σιγά θα γνωρίσει τον κόσμο των μεγάλων studio και θα δει πόσο πιο άνετα από οικονομικής πλευράς είναι το να κάνει κάποιος μια ταινία στις ΗΠΑ. Στο μεταξύ ο πόλεμος στην Ευρώπη είχε ανάψει για τα καλά με τον Hitchcock να σκηνοθετεί την ταινία Foreign Correspondent, σαν μια αντίδραση στο ότι βρίσκεται μακριά από την πατρίδα του όταν αυτή περνά δύσκολες ώρες. Η ταινία διαδραματίζεται σε Ευρώπη και Αμερική με έναν ανταποκριτή στα γεγονότα του πολέμου που είναι σε εξέλιξη. Tα δέκατατριτα Oscar βρήκαν λοιπόν τον Hitchcock με δύο ταινίες ου υποψήφιες (Rebecca και Foreign Correspondent), ενώ η πρώτη κέρδισε σαν καλύτερη ταινία, όπως ήδη είπαμε. Παρά το ότι στην πρώτη του χρονιά στο Hollywood θα πάρει και την πρώτη του υποψηφιότητα σκηνοθεσίας, δεν θα κερδίσει αρχίζοντας έτσι την άσχημη σχέση του με τα αγαλματίδια, καθώς δεν κατάφερε ποτέ να κερδίσει παρά τις πέντε υποψηφιότητές του.
Η συνέχειά του στο Hollywood λίγο πολύ γνωστή καθώς οι ταινίες του αν και συχνά αγνοούνταν από την ακαδημία, γινόταν μεγάλες επιτυχίες και ο ίδιος απέκτησε σιγά σιγά τον τίτλο του άρχοντα του μυστηρίου. Το 1941 θα σκηνοθετήσει τα Mr. & Mrs. Smith και Suspicion, με το τελευταίο να δίνει στην Joan Fontaine το μοναδικό της Οscar. To 1942 σκηνοθέτησε το Saboteur, μια ταινία που έσπασε τον κανόνα του Hollywood, κάνοντας αρκετά εξωτερικά γυρίσματα στη Νέα Υόρκη. Το 1943 θα γυρίσει την αγαπημένη του ταινία το Shadow of a Doubt, ενώ θα ακολουθήσουν τα Lifeboat (1944) και Spellbound (1945). Τα δύο τελευταία θα του χαρίσουν την δεύτερη και τρίτη αντίστοιχα υποψηφιότητά του για Oscar Σκηνοθεσίας. Ακολουθεί το Notorious, όπου θα ξανασυνεργαστεί με τους Cary Grant και Ingrid Bergman.
Στα γυρίσματα του Notorious, με τους Cary Grant και Ingrid Bergman.
Το 1948 σκηνοθετεί το The Paradine Case, ενώ το 1949 το Rope, που ήταν και το πρώτο έγχρωμο φιλμ του. Ακολουθούν Under Capricorn (1949), Stage Fright (1950) και film noir Strangers on a Train (1951). To 1953 ήταν η σειρά του I Confess, ενώ το 1954 ήταν και πάλι η χρονιά του Hitchcock καθώς έβγαλε στις αίθουσες δύο πολύ καλές ταινίες: το Dial M for Murder, και το Rear Window, συνεργαζόμενος με την Grace Kelly και στα δύο. Το Rear Window, μία εκπληκτική ταινία με έναν τρομερό James Stewart και φανταστική σκηνοθεσία, που όμως δεν αν και προτάθηκε για 4 Oscar, δεν κέρδισε κανένα. Η επιτυχημένη του συνεργασία με την Kelly θα συνεχιστεί ένα χρόνο αργότερα στο To Catch a Thief. Αυτήν την φορά πλάι της θα βρεθεί ο Cary Grant.
James Stewart και Grace Kelly στο Rear Window
To 1955 o Hitchcock θα εκπλήξει το κοινό του με την κυκλοφορία της μαύρης κωμωδίας The trouble with Harry. Στο μεταξύ την ίδια χρονιά ο Hitchcock γίνεται Αμερικάνος πολίτης. Ο James Stewart θα επιστρέψει το 1956 σαν πρωταγωνιστής στο The man who knew too much. H ταινία είναι remake της ομότιτλης ταινίας του σκηνοθέτη από το 1934. To 1956 o Hitchcock συνεργάστηκε και με τον Herny Fonda στο The Wrong Man, όπου ένας αθώος άνδρας κατηγορείται λανθασμένα σαν εγκληματίας.
Το 1958 o Hitchcock με πρωταγωνιστές τους James Stewart, Kim Novak κάνει άλλη μία μεγάλη ταινία – μνημείο του σινεμά. Ο λόγος για το Vertigo ή Δεσμώτης του ιλίγγου όπως μεταφράστηκε στα Ελληνικά. Το Vertigo είναι από τις πιο συναρπαστικές και γεμάτες δράση και μυστήριο ταινίες του. Μία χρονιά αργότερα ο Cary Grant επιστρέφει σαν πρωταγωνιστής του Hitchcock, στο επίσης πολύ καλό North by Northwest.
Όλα αυτά τα χρόνια και ενώ οι ταινίες του γίνονται μεγάλες επιτυχίες η ακαδημία συνεχίζει να τον αγνοεί, ενώ και οι ταινίες του γενικότερα δεν φαίνεται να είναι οι αγαπημένες των Oscar. Tην τελευταία του υποψηφιότητα για Oscar σκηνοθεσίας θα την πάρει με για την ταινία την οποία τον ξέρουν οι περισσότεροι το Psycho, με τους Anthony Perkins και Vera Miles. Ο Hitchcock κατάφερε να φτιάξει μία από τις πιο τρομαχτικές ταινίες όλων των εποχών και σίγουρα την πιο τρομαχτική και ατμοσφαιρική σκηνή τρόμου.
Στο μεταξύ από το 1955 μέχρι και το 1961, για επτά σαιζόν δηλαδή είχε την προσωπική του τηλεοπτική σειρά στην τηλεόραση με τίτλο Alfred Hitchcock Presents, όπου σκηνοθέτησε κάποια από τα επεισόδια. Η σειρά είχε αυτοτελή επεισόδια που κοινό παρανομαστή είχαν τις ιστορίες μυστηρίου με το μοναδικό στυλ του μεγάλου Alfred Hitchcock. Ο ίδιος ο Hitchcock εμφανιζόταν στα επεισόδια και μπροστά από την κάμερα, εκτελώντας χρέη παρουσιαστή και αφηγητή. Η σειρά μετά από μία μικρή διακοπή συνεχίστηκε για άλλα τρία χρόνια μέχρι το 1965 με τίτλο The Alfred Hitchcock Hour.
Το 1963 άλλη μία ταινία καθαρά Hitchcockική βγαίνει στις αίθουσες. Ο λόγος για το Birds, όπου τα πουλιά σε μία επαρχιακή πόλη των ΗΠΑ τρελαίνονται και αρχίζουν να επιτίθενται στους ανθρώπους.
Από κει και πέρα ακολουθούν τα Marnie (1964) με τον Sean Connery στον πρωταγωνιστικό ρόλο, Torn Curtain (1966), Topaz (1969), Frenzy (1972) και Family Plot (1976), τα οποία δεν είχαν την απήχηση των προηγούμενων ταινιών του. Οι ταινίες του από το 1964 και μετά ήταν όλο και πιο αραιές καθώς άρχισε να αντιμετωπίζει κάποια προβλήματα υγείας. Το 1968 τιμήθηκε από την ακαδημία με ειδικό βραβείο.
Ένα από τα χαρακτηριστικά του Hitchcock ήταν όπως αναφέραμε και πριν οι cameo εμφανίσεις του σε όλες του τις ταινίες, συνήθως σαν περαστικός που περπατά στο δρόμο. Mία από αυτές τις εμφανίσεις στο Frenzy το 1972.
Την πρωτοχρονιά του 1980 του απονεμήθηκε ο τίτλος του Sir και του ιππότη Βρετανικών ταγμάτων από την Βασίλισσα Ελισάβετ, ενώ λίγους μήνες αργότερα στις 29 Απριλίου του 1980 ο Hitchcock πέθανε αφήνοντας ένα μεγάλο κενό στον κινηματογράφο.
Μόλις πριν λίγους μήνες ένα ντοκιμαντέρ του Hitchcock για τα στρατόπεδα συγκέντρωσης της Ναζιστικής Γερμανίας έκανε την εμφάνισή του και άρχισε να προβάλλεται με τίτλο Memory of the Camps. Ο Hitchcock είχε συγκλονιστεί μόλις είχε δει τις φρικαλέες εικόνες από τα στρατόπεδα και δε μπορούσε παρά να τις καταγράψει.
Δείτε μία συνέντευξη του Hitchcock στο βίντεο παρακάτω: