Στο Φουαγιέ συζητάμε για τα χρωστούμενα της ΕΡΤ

Στο Φουαγιέ | 5-3-2014 |
Νέα εβδομαδιαία στήλη ξεκινά από σήμερα στο Cinefreaks. Σε αυτή θα συζητάμε-σχολιάζουμε θέματα, που μας απασχολούν τη συγκεκριμένη εβδομάδα, από το χώρο του σινεμά και της τηλεόρασης και όχι μόνο, στο περιθώριο των ταινιών, εκεί που κάνουμε ένα διάλειμμα δηλαδή για καφέ, ποτό, τσιγάρο. Στο Φουαγιέ. Και επειδή το θέμα των Όσκαρ, που μονοπωλεί το ενδιαφέρον τις τελευταίες ημέρες το έχουμε υπεραναλύσει, προτιμώ να σταθώ σε ένα άλλο, που μάλλον περνά στα ψιλά, με αφορμή και μια σχετική συζήτηση, που είχα στα social media: τους Έλληνες σκηνοθέτες και παραγωγούς, που κοντεύουν να χρεοκοπήσουν μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ.
Για όσους δεν έχετε μάθει τι γίνεται σας λέω συνοπτικά πως μετά το κλείσιμο της ΕΡΤ το Υπουργείο Οικονομικών, που ανέλαβε τις υποχρεώσεις του οργανισμού αρνείται να πληρώσει χρωστούμενα χρήματα σε Έλληνες δημιουργούς, που αφορούν είτε προϋπολογισμένη χρηματοδότηση ταινιών, είτε πνευματικά δικαιώματα προγραμμάτων, που έχουν προβληθεί και σε αρκετές φορές τιμολόγια, που έχουν κοπεί και επομένως σε ΦΠΑ που δεν έχουν εισπράξει οι δημιουργοί άλλα με κάποιο μαγικό τρόπο, πρέπει να πληρώσουν. Εδώ θα σχολιάσω τα λάθη, που θεωρώ πως έχουν κάνει τόσο οι δημιουργοί όσο και το ελληνικό κράτος φυσικά. Περισσότερα για το θέμα, μπορείτε να διαβάσετε εδώ και εδώ.
Ξεκινάμε από τους δημιουργούς.
Το σημαντικότερο ίσως “λάθος”, που σκόπιμα βάζω εντός εισαγωγικών, των δημιουργών είναι το ότι μπήκαν στη διαδικασία να διεκδικήσουν χρηματοδότηση από ένα ελληνικό κράτος, που βρισκόταν ή βρίσκεται (όπως το βλέπει κανείς) με το ένα πόδι στη χρεωκοπία. Δεν μπορεί να θεωρείς, πως τη στιγμή που το Δημόσιο είναι κακοπληρωτής απέναντι σε εκατομμύρια συμπολίτες σου, είτε πρόκειται για έναν ψιλικατζή είτε για έναν μεγάλο επιχειρηματία, θα δείξει συνέπεια απέναντι σε εσένα. Το ότι δέχτηκαν Έλληνες δημιουργοί να χρηματοδοτηθούν από το Δημόσιο δείχνει είτε άγνοια των όσων συμβαίνουν γύρω τους, είτε ρίσκο. Ε σε κάθε περίπτωση, όπως όλοι οι Έλληνες χάσαμε, βρισκόμαστε στα πρόθυρα χρεοκοπίας, χάσαμε πολλά λεφτά και παλεύουμε να τα βγάλουμε πέρα, έτσι και αυτοί, αφού κομμάτι της ίδιας κοινωνίας είναι που έχει νιώσει στο πετσί της την κρίση.
Πόσο μάλλον, όταν (ας είμαστε επιτέλους ειλικρινείς) έχουμε διάφορες “κατηγορίες” Ελλήνων δημιουργών και παραγωγών. Από το ένα άκρο, των ανθρώπων που μέσα σε όσες παραγωγές έχουν κάνει στη ζωή τους, για τον Α ή Β λόγο, γιατί στην τελική και η Πολιτεία πρέπει να στηρίζει το σινεμά (θα αναφερθώ παρακάτω σε αυτό), μπήκαν στη διαδικασία χρηματοδότησης από αυτήν, μέχρι το άλλο άκρο, δηλαδή δημιουργούς και παραγωγούς που επιβίωναν από τις πελατειακές σχέσεις, που μπορεί να είχαν με την ΕΡΤ ή οποιονδήποτε άλλο δημόσιο φορέα και εισέπρατταν το μηνιάτικο τους από τα λεφτά του Έλληνα φορολογούμενου παραδίδοντας υποτυπώδες έργο. Η πρώτη περίπτωση λοιπόν είναι η δυσάρεστη παράπλευρη απώλεια, ένα ακόμα από τα αρνητικά του κλεισίματος της ΕΡΤ με τον τρόπο, που έγινε. Για την δεύτερη, προσωπικά δεν έχω δάκρυα να χαραμίσω. Γιατί οι συγκεκριμένοι άνθρωποι, που μπορεί να εισέπρατταν με αδιαφανείς διαδικασίες, επειδή είχαν “μπάρμπα στη Κορώνη”, είναι μέρος του προβλήματος, ενός συστήματος που έχει οδηγήσει τη χώρα μας στο χείλος του γκρεμού και φυσικά μια από τις αιτίες, που η ΕΡΤ κατάντησε ένας προβληματικός οργανισμός και τώρα απειλούνται με χρεωκοπία ακόμα και τίμιοι συνάδελφοι τους.
Παραγωγή ταινιών, μπορεί να υπάρξει και χωρίς κρατική χρηματοδότηση. Yπάρχουν τρόποι. Υπάρχουν δημιουργοί, που πορεύονται έτσι και με μεγάλη επιτυχία.
Θα με ρωτήσετε “Μα η Πολιτεία δεν πρέπει να στηρίζει το σινεμά;”
Και θα σας απαντήσω “Φυσικά και πρέπει!”. Πριν το αναλύσω όμως αυτό, ας αναφέρω και τα λάθη της πολιτείας.
Δεν θα σταθώ στο κλείσιμο της ΕΡΤ. Είναι αργά για μοιρολόγια, το θέμα έχει σχολιαστεί, θα σχολιάζεται ακόμα περισσότερο αν και όποτε ξεκινήσει να λειτουργεί η ΝΕΡΙΤ ή η όποια απόγονος του οργανισμού και δεν είναι θέμα του συγκεκριμένου άρθρου. Το σημαντικότερο λάθος της Κυβέρνησης, όχι μόνο στην περίπτωση των Ελλήνων Δημιουργών, όχι μόνο στη περίπτωση της ΕΡΤ, άλλα στην περίπτωση της ελληνικής αγοράς στο σύνολο της είναι ο διακόπτης, η κάνουλα που κλείνει αβίαστα με μία κίνηση, χωρίς να υπολογίσει τις συνέπειες.
Δεν είναι δυνατόν να χρωστά το Ελληνικό Δημόσιο χρήματα στους πολίτες του και πολύ χειρότερο, την ίδια ακριβώς στιγμή να ζητά από αυτούς. Είναι πέρα από κάθε λογική, αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα, ο μεγαλύτερος κακοπληρωτής όχι μόνο να μην πληρώνει, άλλα να ζητά και δανεικά. Θα έπρεπε να γίνονται συμψηφισμοί, να διαγράφονται χρέη και από τις δύο πλευρές, αν όχι να μηδενίσει το “κοντέρ” των χρωστούμενων, τότε να φτάσει πολύ χαμηλά, κοντά στο μηδέν. Έχουμε όμως μια Κυβέρνηση, που με επιπόλαιες κινήσεις, χωρίς σχεδιασμό μειώνει αυτά που δίνει και αυξάνει αυτά, που ζητά, βυθίζοντας την οικονομία.
Είναι επίσης απαράδεκτο, να διατυμπανίζεις πως ως Κυβέρνηση αναθέτεις στο Υπουργείο Οικονομικών να διαχειριστεί την περιουσία της ΕΡΤ, κάτι που φυσικά (πρέπει να) σημαίνει και τις υποχρεώσεις του οργανισμού και να μην το κάνει. Κοντά στα ξερά, καίγονται και τα χλωρά λέει ο λαός μας, άλλα η λογική αυτή είναι επικίνδυνη. Δεν πρέπει να καούν τα χλωρά, πρέπει να προστατευθούν. Γιατί (και αυτό δεν αφορά μόνο το ελληνικό σινεμά) είναι η μόνη ελπίδα να ορθοποδήσουμε ξανά.
Και στο τέλος, να απαντήσω στην ερώτηση, που έθεσα παραπάνω. Ναι, να στηρίζει η Πολιτεία το σινεμά. Η στήριξη αυτή όμως πρέπει να είναι πολυδιάστατη και δεν χρειάζεται να περιορίζεται στην απευθείας χρηματοδότηση των ταινιών και φυσικά δεν πρέπει να αναφερόμαστε σε αυτή, εστιάζοντας μόνο στο οικονομικό σκέλος. Στήριξη μπορεί να υπάρξει με ευνοϊκή φορολογία για κινηματογραφικές (και θα έλεγα γενικότερα πολιτιστικές) παραγωγές, για δημιουργούς, με ευνοϊκή φορολόγηση των εισιτηρίων στο σινεμά, να βοηθηθεί και ο δημιουργός να δημιουργήσει και ο θεατής να απολαύσει το έργο του. Και φυσικά μέσα από την Παιδεία, να μπει το σινεμά στα σχολεία, να το γνωρίσουν οι μαθητές, να παίξουν μ’ αυτό, να μάθουν μέσα από αυτό και για αυτό.