Πριν λίγες μέρες είχαμε το τέλος του Φεστιβάλ SXSW, του South By Southwest όπως είναι το πλήρες του όνομα του Φεστιβάλ που πέρα από ταινίες περιλαμβάνει μουσική και άλλες εκδηλώσεις και γίνεται στο Austin του Texas, την σίγουρα λιγότερο συντηρητική πόλη της μεγαλύτερης νότιας αμερικάνικης πολιτείας. Μία από αυτές τις εκδηλώσεις ήταν στο φετινό Φεστιβάλ και η συνέντευξη του Edward Snowden, του μεγαλύτερου πληροφοριοδότη κατασκόπου της ιστορίας.

Η συνέντευξή του μάλιστα προσπάθησε να αποφευχθεί από την κυβέρνηση των HΠΑ, ενώ όπως θα δείτε και στην αρχή του video o Snowden μίλησε με σύνδεση που πέρασε από 7 proxies με αποτέλεσμα να υπάρχει καθυστέρηση και άσχημη εικόνα στην σύνδεση.

Πριν δείτε το βίντεο να θυμίσουμε τα σημαντικότερα τις ιστορίας. O Edward Snowden ήταν εκείνος που μέσω του Guardian παρουσίασε απόρρητα έγγραφα της Αμερικάνικης Υπηρεσίας Ασφάλειας (NSA), για την οποία δούλευε, με τα οποία αποκαλύπτονταν η παρακολούθηση από την υπηρεσία εκατοντάδων εκατομμυρίων τηλεφωνικών συνομιλιών στην Ευρώπη, αλλά και την Αμερική. Στην Γερμανία η κίνηση του Snowden παραλίγο να προκαλέσει κυβερνητική κρίση λίγο πριν τις εκλογές πριν πέντε μήνες, καθώς στις αποκαλύψεις περιλαμβανόταν η παρακολούθηση της Γερμανίδας Καγκελαρίου Άγκελα Μέρκελ, αλλά και γραφείων της χώρας στον OHE και την Ευρωπαική Ένωση. Στην ίδια θέση βρέθηκαν και άλλες χώρες, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Τις πρώτες μέρες των αποκαλύψεων η Ευρωβουλή μάλιστα άναψε με εκατοντάδες Ευρωβουλευτές από όλες τις χώρες να αναρωτιούνται ποιες θα είναι οι σχέσεις της Ευρώπης με τις ΗΠΑ, καθώς δε νοείται κατασκοπία μεταξύ συμμάχων. Λίγο αργότερα βέβαια το θέμα ξεχάστηκε σε όλες τις χώρες, με τον Ομπάμα να μην απολογείται καν και να αρκείται απλά στο ότι “δε ξέρω αν παρακολουθούσαμε τους πρωθυπουργούς κρατών, αλλά πλέον δε το κάνουμε”. Στην χώρα μας βέβαια αυτό δεν είναι κάτι καινούριο, καθώς πολλοί θα θυμάστε τις παρακολουθήσεις του πρωθυπουργικού τηλεφώνου από συστήματα που οδήγησαν στην Αμερικάνικη πρεσβεία στις αρχές της θητείας Καραμανλή.

Ποιος είναι όμως ο κύριος λόγος που οι Ευρωπαϊκές κυβερνήσεις αντέδρασαν τόσο παθητικά έως και δεν αντέδρασαν καθόλου, όπως στην περίπτωση της Ελληνικής. Εκ πρώτης όψεως το θέμα είναι τα συμφέροντα των Ευρωπαϊκών χωρών που μπορούν να συγκρουστούν με τις ΗΠΑ. Το βαθύτερο αίτιο όμως είναι ότι οι κυβερνήσεις αρκετών Ευρωπαϊκών κρατών χρησιμοποίησαν και οι ίδιες τα συστήματα παρακολούθησης των Αμερικάνων για δικές τους ανάγκες παρακολούθησης. Δεν γνωρίζουμε αν αυτό έγινε και στην περίπτωση της χώρας μας άλλα λίγο πολύ, σε μεγαλύτερες χώρες όπως η Γερμανία, είναι κοινό μυστικό ότι η κυβέρνηση απαγορεύεται μεν να παρακολουθεί τους πολίτες χωρίς λόγο, όμως μπορεί θεωρητικά να αγοράζει παρακολουθήσεις που κάνουν άλλοι, δηλαδή ο NSA. Τι ισχύει συνεπώς; Μπορούν να μας παρακολουθούν ανά πάσα στιγμή χωρίς να μπορούμε να προστατευθούμε; Λίγο πολύ ναι είναι η απάντηση, μπορούν να μας παρακολουθούν στο τηλέφωνο, στο internet, στο tablet…

Όμως υπάρχουν τρόποι που μπορεί κάποιος να κάνει την δουλειά των κατασκόπων δύσκολη.

1) Χρήση proxy. Ο ίδιος ο Snowden μιλά μέσω 7 proxy κάνοντας δύσκολο το έργο οποιοδήποτε θα ήθελε να τερματίσει την επικοινωνία με αυτόν.

2) Κρυπτογράφηση. Το να κρυπτογραφεί κάποιος τις επικοινωνίες του, είναι κάτι που σε κάποιες φορές μπορεί και σε άλλες δε μπορεί να κάνει. Λίγο πολύ αυτό που ο Snowden είπε είναι ότι καμία κρυπτογράφηση δεν είναι αρκετή, και ότι κωδικοποιείται, μπορεί προφανώς να αποκωδικοποιηθεί. Ωστόσο η κρυπτογράφηση δουλεύει και μάλιστα καλά, με την έννοια ότι δε σημαίνει ότι δεν μπορεί να ακούσει κάποιος αυτό που λέμε, αλλά για να το ακούσει να ξοδέψει πολύ περισσότερα χρήματα, κάτι που θα τον κάνει να σκεφτεί παραπάνω αν όντως θέλει να το κάνει. Αν και μπορούμε στην προσωπική μας επικοινωνία να χρησιμοποιήσουμε κωδικοποίηση και κρυπρογράφηση, δε μπορούμε να εγγυηθούμε το ίδιο για τους παρόχους μας. Παρόχους τηλεφωνίας, κινητής και σταθερής, καθώς και internet. Οι πάροχοι λοιπόν δεν χρησιμοποιούν τις καλύτερες μεθόδους κρυπτογράφησης με αποτέλεσμα να είναι πολύ πιο εύκολο από ότι θα μπορούσε να υποκλέψει συνομιλίες, passwords ή οτιδήποτε άλλο κάνουμε στο τηλέφωνο ή τον υπολογιστή μας.

3) Browser. O Firefox ήταν και συνεχίζει να είναι ο πιο ασφαλής από την άποψη υποκλοπής πληροφοριών. Ο Chrome είναι ωστόσο πλέον ο πιο ασφαλής browser όσον αφορά επιθέσεις και malware. Διαλέγετε και παίρνετε.

4) Μεγαλύτερος κίνδυνος είναι η κατασκοπία από κυβερνήσεις ή από μεγάλες εταιρίες που έχουν πλέον τεράστιο όγκο προσωπικών δεδομένων μας; Μπορούμε δηλαδή να χρησιμοποιούμε αβίαστα και χωρίς να φοβόμαστε υποκλοπές τα καλούδια που μας προσφέρουν η Google και το Facebook; Η αλήθεια είναι πως ναι καθώς σε αντίθεση με το κράτος που μπορεί να μας παρακολουθεί παράνομα, οι εταιρίες έχουνε νομικά συμβόλαια που τις δεσμεύουν στους πελάτες τους και οι πελάτες τους μπορούν να θέσουν τις εταιρίες αντιμέτωπες με τον νόμο σε περίπτωση παραβίασης των δικαιωμάτων τους, κάτι που πολύ δυσκολότερα γίνεται με κυβερνήσεις. (βλέπε και την ίδια την περίπτωση του Snowden). Προφανώς και οι ίδιοι κολοσσοί των επικοινωνιών μπορούν να πέσουν “θύμα” του NSΑ ή παρόμοιων υπηρεσιών, κάτι περιπλέκει τα πράγματα.

Να κλείσουμε θυμίζοντας ότι ο Snowden είναι ακόμη καταζητούμενος στην Αμερική, ενώ η Ρωσία του έχει προσφέρει προσωρινό άσυλο. Οι απόψεις για το αν είναι προδότης της Αμερικάνικης δημοκρατίας ή υπερασπιστής της ποικίλουν. Πάντως όπως λέει και ο ίδιος, όταν ανακάλυψε πως το σύνταγμα καταλύεται και μάλιστα μαζικά, δεν είχε άλλη επιλογή από το ακολουθήσει τον όρκο του, που ήταν να το υπερασπίζεται.