Στην απολύτως δικτυωμένη ζωή μας, τα δεκαπέντε λεπτά της φήμης που μας αναλογούν, μπορούν να έρθουν εντελώς απροειδοποίητα καθώς διανύουμε την απόσταση από το σαλόνι στην κρεβατοκάμαρά μας.

Έτσι τουλάχιστον βίωσε τη «φήμη» στις αρχές Μάρτη, η εικοσάχρονη Gemma Worrall, μια άσημη ρεσεψιονίστ κέντρου αισθητικής  από το Blacκpool της Βρετανίας. Βλέποντας αργά το βράδυ τις ειδήσεις στην τηλεόρασή της, θορυβήθηκε από τις εξελίξεις στην Ουκρανία και προτού πέσει για ύπνο, μπήκε στο twitter της και έκανε την άποψη της γνωστή στον κόσμο.

Ο προβληματισμός της για την ακρίβεια ήταν αυτός εδώ:

Το αποτέλεσμα; H Gemma Worrall έγινε το viral πρόσωπο του μήνα: πάνω από 6000 retweets, ιντερνετικό λιντσάρισμα, άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά για την ποιότητα της παιδείας στο Ηνωμένο Βασίλειο και ειδησεογραφικά ρεπορτάζ μέχρι τη μακρινή Αυστραλία. Θα ήταν αληθινά αστείο αν δεν ήταν τρομακτικό.

Ο Μπάρακ Ομπάμα μπορεί να είναι ο Πρόεδρος των social media (διάβασε εδώ το σχετικό άρθρο του Ανέστη Χατζηδιάκου) και πιθανότατα το πιο αναγνωρίσιμο πολιτικό πρόσωπο σε όλο τον κόσμο αυτή τη στιγμή, όμως για την Gemma από το Blackpool τα πράγματα είναι κάπως πιο ομιχλώδη: όχι μόνο θεωρεί πως αυτός ο τύπος που χώνει τη μύτη του στις υποθέσεις της Ουκρανίας λέγεται Μπαράκο Μπάρνερ, αλλά ταυτόχρονα πιστεύει πως είναι Πρόεδρος της Βρετανίας (ότι το εκλογικό σύστημα της χώρας της έχει «πρωθυπουργό» και όχι «πρόεδρο» είναι νομίζω αμελητέο συγκριτικά με τα υπόλοιπα μαργαριτάρια που κατάφερε να χωρέσει σε ένα και μόνο tweet).

Δεν είμαι εδώ για να κάνω τον έξυπνο μπροστά στα λάθη των άλλων, ακριβώς επειδή δεν είμαι περήφανος για τα δικά μου, όμως περιπτώσεις σαν την παραπάνω ξεφεύγουν από τα στενά περιθώρια μιας παραφθοράς του λόγου, μιας αμέλειας ή έστω μιας λανθασμένης πληροφόρησης σε κάποιο συγκεκριμένο ζήτημα και φανερώνουν μια άγνοια τόσο βαθιά και πολυεπίπεδη που προκαλεί τουλάχιστον αμηχανία.

Φυσικά όλα αυτά ήταν αδύνατο να μη μου θυμίσουν το εφηβικό classic των 90’s «Clueless», με την Αλίσια Σίλβερστοουν στο ρόλο ενός υπερφίαλου πλουσιοκόριτσου που διακατέχεται από ξεκαρδιστική άγνοια για οτιδήποτε δεν αφορά μόδα, ρούχα και δίαιτα, ενώ ακόμη και τα εντελώς σοβαρά προβλήματα της ζωής της ανάγονται με σπαρταριστό τρόπο στους πιο πάνω τομείς (ενδεικτικά, πληροφορούμαστε πως η νεαρή πρωταγωνίστρια έχασε τη μητέρα της από επιπλοκές κατά τη διάρκεια …λιποαναρρόφησης!).

Το “Clueless” προβλήθηκε το 1995 και προτού ξεχαστεί (ή και όχι: το 2008 το Entertainment Weekly το τοποθέτησε στη 19^η θέση στη λίστα με τις καλύτερες κωμωδίες της τελευταίας εικοσιπενταετίας) αποτέλεσε απρόσμενη εμπορική επιτυχία, απέκτησε φανατικούς οπαδούς και κατέληξε να επηρεάσει την αμερικάνικη εφηβική αργκό των 90’s.

Η Gemma Worrall με το διάσημο tweet μπορεί να μην είναι ακριβώς πλουσιοκόριτσο, φαίνεται όμως να μοιράζεται πολλά με την πρωταγωνίστρια του “Clueless”: καθώς η Αλίσια Σίλβερστοουν παρακολουθεί στην τηλεόραση τις εξελίξεις από τον –τότε επίκαιρο- πόλεμο στη Βοσνία, μοιάζει να δυσανασχετεί. Μιας και δεν υπήρχε twitter να μοιραστεί την απορία της με τον κόσμο, ομολογεί στον αδερφό της που κάθεται δίπλα: «Περίεργο… νόμιζα πως είχε κηρυχτεί ειρήνη στη Μέση Ανατολή!».

Στο σινεμά η άγνοια είναι πάντα πιο διασκεδαστική από ότι στην πραγματικότητα. Συχνά είναι εξαιτίας της ίδιας τους της ανοησίας που οι ήρωες καταφέρνουν να ξεπεράσουν τις δυσκολίες και να διαπρέψουν: στο ανεκδιήγητο «Zoolander» (2001), ο Μπεν Στίλερ στο ρόλο του ωραιοπαθούς μοντέλου με το μυαλό κουκούτσι, καταφέρνει μέχρι και να σώσει από δολοφονία τον πρωθυπουργό της Μαλαισίας με όπλο την καλύτερή του φωτογραφική πόζα.

Τις περισσότερες φορές η άγνοια και η ανοησία στο σινεμά συνδέονται στερεοτυπικά με την καλοσύνη στην ψυχή και τις αγνές προθέσεις –βλέπε το έπος βλακείας «Dumb and Dumber» («Ο Ηλίθιος και ο πανηλίθιος», 1994) με τον Τζιμ Κάρεϋ και τον Τζεφ Ντάνιελς να προσπαθούν να επιστρέψουν μια βαλίτσα χρήματα στο νόμιμο ιδιοκτήτη της.

Άλλες φορές, η άγνοια παρουσιάζεται ως «επιλογή», αφού ο αδαής χαρακτήρας μπορεί, αν το θελήσει, να διαπρέψει μέχρι και στον ακαδημαϊκό στίβο: κλασσικό παράδειγμα η ξανθομαλλούσα Ρις Γουίδερσπουν των ταινιών «Legally Blonde» που μπορεί μεν να ζει εγκλωβισμένη στη σαπουνόφουσκα του Cosmopolitan, αλλά τελικά πεισμώνει και κατακτά τις δικαστικές αίθουσες.

Δεν ξέρω αν η Gemma Worrall –που κατά τα άλλα μπορεί να είναι ένας εκπληκτικός άνθρωπος για την οικογένειά της και τους φίλους της-  θα μπορούσε ως άλλη Ρις Γουίδερσπουν να γίνει εξπέρ στις διπλωματικές σχέσεις και τις πολιτικές επιστήμες, εκείνο που ξέρω σίγουρα είναι πως υπάρχουν εκατομμύρια γυναίκες και άντρες ακριβώς σαν αυτή σε όλο τον κόσμο.

Ίσως όλους αυτούς να θέλησε να υπερασπιστεί κι ένας συντάκτης του «Spectator», φτάνοντας μάλιστα να ισχυριστεί πως περιστατικά σαν αυτό της Gemma Worrall δεν είναι δείγματα αποτυχίας μιας κοινωνίας (εν προκειμένω της βρετανικής), αλλά αντίθετα αποτελούν διαπιστευτήρια μιας επιτυχημένης δημοκρατίας: σε ένα πολίτευμα όπου όλα κυλούν ρολόι και επικρατεί η ελευθερία, οι πολίτες μπορούν να ζουν απερίσπαστοι τη ζωή τους δίχως να ενδιαφέρονται για τα κοινά, φτάνοντας ακόμη και να αγνοούν ποιος κρατάει τα ηνία.

Δυστυχώς όμως η παραπάνω άποψη είναι μόνο η μισή αλήθεια. Αυτό που ο αρθρογράφος του «Spectator» φαίνεται να μην υπολογίζει είναι εκείνη την τάση που έχουν τα πολιτεύματα και οι κυβερνήσεις να μεταβάλλονται, να διαφθείρονται, να καταρρέουν, και τότε τι θα συμβεί με περιπτώσεις σαν κι αυτή της Gemma Worrall; Για να απαντήσουμε δεν χρειάζεται παρά να ρίξουμε μια ματιά στη δική μας πραγματικότητα:

Καθώς η περίοδος που ονομάσαμε «Μεταπολίτευση» κατέρρευσε θεαματικά μερικά χρόνια πριν, οι δικές μας «Gemma Worrall», οι ανενημέρωτοι, οι αδιάφοροι, οι υπεράνω, οι εκ πεποιθήσεως ανένταχτοι, οι «δεν-ασχολούμαι-με-τα-πολιτικά-γιατί-είναι-όλοι-ίδιοι», οι περήφανοι απολιτίκ των 90’s, είδαν ξαφνικά τον κόσμο να χάνεται κάτω από τα πόδια τους και χρειάστηκε εν μια νυκτί να αποκτήσουν πολιτική συνείδηση αλλά και να την εκφράσουν. Μόνο που οι περισσότεροι δεν πρόλαβαν καν, ακριβώς επειδή ως αδαείς μετατράπηκαν στα εύκολα θύματα της ρητορικής μίσους της ακροδεξιάς, έπεσαν στην παγίδα θεωριών συνωμοσίας περί ψεκασμών και άλλων δεινών, έγιναν διψήφια ποσοστά σε δημοσκοπήσεις ντροπιαστικών πολιτικών φαινομένων.

Αυτός είναι και ο λόγος που η σημερινή άγνοια της Βρετανίδας Gemma Worrall μπορεί να είναι το φονικό όπλο του αύριο.